روز نویس

اندیشه وفرهنگ

روز نویس

اندیشه وفرهنگ

فروپاشی اجتماعی

می خواهم قدری با این اصطلاح بازی کنم و آنر ارا بکاوم . من فکر میکنم که روابط اجتماعی آدمیان در چهارچوب ضوابط ومعیار هایی شکل میگیرد بعضی از این ضوابط مدون شده اند وبصورت قانون در آمده اند و بعضی دیگر عرف جامعه اند . ولی علاوه بر عرف وقانون چیزی وجود دارد که قوانین و عرف جامعه را کاربردی می سازد و از آن می توان به عنوان سرمایه اجتماعی نام برد .بعبارت دیگر قانون وعرف در جامعه بر سرمایه اجتماعی سوار هستند و ماهیت می یابند . دقیقا مانند طرح ریزی طبقات ساختامان بر اسکلت آن .اما سرمایه اجتماعی متشکل از چه مواردی می باشد . من مواردی که به ذهنم می رسد بشرح ذیل است :
1- امنیت واعتماد
2- اخلاق وآداب
3- معنویت وایمان
4-معرفت واندیشه
5-حس مسئولیت اجتماعی
6-محبت ونوع دوستی
7- شرم وحیا
البته شما میتوانید موارد دیگری به لیست فوق اضافه نمایید .حال پرسش اینست که چناچه بعضی از اینها درجامعه ای ضعیف شوند چه اتفاقی می افتد ؟بعنوان مثال اگر اعتماد افراد نسبت یکدیگر در انجام معاملات بسیار کم باشد قطعا هزینه های معامله در آن جامعه با لا خواهد بود . و چناچه مواردی بیشتری در یک جامعه رو به ضعف نهاده باشند سرمایه اجتماعی مستهلک شده است وبالطبع قانون وعرف نیز کارایی خود را در تنظیم مراودات اجتمایی از دست می دهند . که نهایتا منجر به فرو پاشی اجتماعی خواهد شد . به نظر من ازمیان موارد فوق سه مورد اخلاق ، معرفت و معنویت نقش اساسی تری در تشکیل سرمایه اجتماعی دارند . از طرفی شکلگیری آنها در جوامع ماحصل سپری شدن سالیان متمادی می باشد . بعنوان مثال شکلگیری ایمان مذهبی در جامعه ما ،ماحصل یک دوره حداقل 1500 ساله می باشد . ولی تحریب وتضعیف آن می تواند در یک دوره 50 ساله صورت پذیرد .اما چ ه عللی باعث تخریب سرمایه اجتماعی یک ملت میگردد . مورد به مورد قابل بحث است .
ولی چگونه می توان در یافت که جامعه های دچار فروپاشیدگی اجتماعی شده است . من به چند مشخصه آن می توان اشاره کنم :
1- بی اعتمادی : بی اعتمای افراد جامعه به یکدیگر وبه شرایط حاکم بر جامعه و به حاکمیت و حکام
2- عدم امنیت :
3- بی اخلاقی : رواج فساد های مالی اداری ، رشوه گیری ، رواج ریا ، رواج دروغگویی ، رواج تهمت رنی ، شایعه پراکنی ، رواج تملق گویی ، وعده شکنی ، تزویر
4- بی مسئولیتی اجتماعی : در رفتار سیاسی ازقبیل عدم التفات به آینده سیاسی کشور و مشروعیت حاکمیت و روند ها وجریانات سیاسی در کشور ، بی اعتنایی در حفاظت ازمحیط زیست ، بی اعتنایی در اجرای تعهدات کاری و ....
بی اعتنای به قوانین شهری ، بی اعتنایی به حقوق دیگران ، بی اعتنایی به حوزه های عمومی ، رواج وعده شکنی
5- بی شرمی وبی حیایی ، بی اعتانیی به بی آبرویی ، جسارت در حریم شکنی اخلاقی
6-مادیگری محض :بی اعتنایی به حقیقت ، بی اعتنایی به معنویت و عدم نوع دوستی ، به اعتنای به اصالت فکر واندیشه ، بی مقدار بودن فعالیتهای فکری در حوزه هایی که منجر به پول واعتبار مادی نشود ، رجحان خوش ظاهری بر خوش فکری ، مدگرایی افراطی و روزمرگی محض ، تنظیم تمام روابط و ارزشهای انسانی بر پایه مادیات
میتوان در باب چگونگی استهلاک سرمایه اجتماعی سخن گفت و میتوان در باب اثرات ناشی از فروپاشی اجتماعی نیز سخن گفت که بگمان من فروپاشی سیاسی واقتصادی یک جامعه سرنوشت محتوم آن می باشد . با شد تا فرصتی که این نکته را در مقالی دیگر مفصل کنم .